Blogs

Zeker in onze relaties speelt aandacht, en het tekort eraan, een essentiële rol in de houdbaarheid en kwaliteit ervan. Laten we ons onderzoek waarom dat zo is beginnen bij iets wat we altijd doen en relatief eenvoudig te observeren is: ons gedrag. Het oplossen en voorkomen van reactief gedrag is een belangrijke sleutel tot een hogere kwaliteit van onze relaties.

Waar onze visie voortkomt uit de persoonlijke wisselwerking tussen oorzaken en omstandigheden in ons leven en veranderlijk is, is het Zicht een stabiele basis van waaruit we de werkelijkheid beschouwen. We gaan op zoek naar een aansprekelijk Zicht en laten ons inspireren en leiden door de authentieke en betrouwbare reflectieve tradities. Tegelijkertijd onderzoeken we de betekenis en bruikbaarheid ervan voor onszelf.

Van de drie fasen van het Spirituele Pad - de Psychologische, de Existentiële en de Realisatie (1) - zijn de eerste twee de voorbereidende fasen, en ze zijn voor de meesten van ons ook een noodzakelijke voorwaarde voor realisatie in de laatste fase. Tijdens het schrijven van het boek over deze Fasen (werktitel Het Spirituele Pad) wat ik nu aan het doen ben, heb ik een vierde fase voorgevoegd, de Autonome.

Een reflectie over waarneming, kennis, perspectieven en gestaltpsychologie. Waarneming is, hoe simpel het op het eerste gezicht ook lijkt, een vrij gecompliceerd proces waarbij zowel onze zintuigen als geest onlosmakelijk betrokken zijn. Eigenlijk ís het ons leven, ons bewustzijn ís waarneming (wat het verder is weten we ondanks alle technisch-wetenschappelijke vooruitgang nog steeds niet zo goed).

De fenomenologie brengt soms verrassende overeenkomsten met de Boeddhistische filosofie enerzijds en de Gestaltfilosofie anderzijds. Deze overeenkomsten hebben betrekking op de benadering van de dualiteit van figuur en grond, van object en subject. De benaderingen lijken elkaar te raken in zoektocht naar het verwoorden en de realisatie van de essentie van Zijn.

Hoewel mediteren relatief simpel lijkt, blijkt het verdiepen van de kwaliteit door de jaren heen voor bijna niemand makkelijk. Naast de beoefening van meditatie ben ik door de jaren heen de theorie van de beoefening blijven bestuderen. In een gezonde spirituele ontwikkeling gaan beoefening en studie noodzakelijkerwijs samen. Je beoefening belichaamt de theorie en de theorie inspireert en leidt je beoefening.

Geloven is niet vrijblijvend, de aannames die we leven produceren onvermijdelijk resultaten, in onszelf en onze omgeving. Het is zinvol om ons perspectief op ‘geloven’ te verbreden. Geloven heeft al heel lang een sterke religieuze connotatie, maar het lijkt mij evident dat alle overtuigingen die wij hebben een vorm van geloof zijn, of die nu natuurwetenschappelijk, religieus, seculier of psychologisch zijn.

In mijn leven zijn studeren, reflectie en beoefening een rode draad geworden. Begin twintig vertrok ik naar mijn eerste spirituele leraar Shree Rajneesh in India. Waarom eigenlijk? Ik had tot dan jarenlang alleen maar leraren gehad, vanaf de kleuterschool tot de Kunstacademie waar ik toen op zat. Al veel langer ervoer ik onvrede met de stand van zaken, de consensusrealiteit, zoals die mij juist door al die mensen voorgehouden was.

We kennen allemaal wel de ervaring dat we vast zitten, niet verder komen en dat het lijkt of onze ontwikkeling stagneert. Het begrip ‘ontwikkeling’ is tegenwoordig populair – denk maar aan de ruime aandacht voor opvoeding, levenslang leren en bijscholing in organisaties. Dankzij deze populariteit is het een containerbegrip met vele betekenissen geworden waardoor een heldere, eenduidige betekenis en toepassing vaak ver te zoeken zijn.

Vanaf onze geboorte is er de noodzaak zin te ervaren. Het is een existentiële noodzaak, ze is in tegenstelling tot wat menigeen hoopt, niet vrijblijvend. Een leven zonder ervaren zin is moeilijk vol te houden, ongeacht onze wilskracht of waardering van anderen. Zin is een mix van ontvangen, geven en ontdekken - hier een praktische uitleg.